Başlığın içeriği hususunda bir açıklama yapmakta fayda var… Tabi bura da bir araştırma evresine okuyucuyu tabi tutmak ya da bu kavramın tanımına dair bir içerik oluşturmadan önce tarihin kendi içinde şehirsel gelişim sürecinde, ulusların gelişimsel dönemi de tarihsel bağlamda önemlidir.
Göç kavramının niteliği de bu nokta da ya da köyden şehirlere doğru bir göç durumunun gerçekleşmesi bunun içeriğinin belirlenmesi ve bu süreçte şehrin kuruluş aşamasında ki düşüncenin yetişmiş bireylerin tekelinde gerçekleşmesi şaşkınlık ya da durumdan vaziyet çıkarıp, gelişi güzel bir durum şehirleşmenin gelişimsel seyrinde fikri baz da; Necip Fazıl KISAKÜREK’İN ifadesiyle fikir işçisi olmak da ayrı ve önemli bir mevzu olsa gerek…
Konuyu detaylandıralım fakat konunun detaylı ve bu anlam da önemine binaen bir tanımı oluşturmak için sözü özelinde Aydın Nurhan’a; (Devşirme den Beyaz Türk’e syf.17) bırakacağım…
Lumpen;
“ Karl Marx ve Friedrich Engels’in meşhur ettikleri Almanca kökenli “Lumpen” kelimesi de keza Marksist anlamda ki sınıf bilincinden yoksun fakir yığınlar “ lumpenproletariat” anlamından ziya de köyden çıkıp şehre geçerken asırlar içinden imbiklenmiş din ve gelenek temelli muhkem ahlak değerlerini hızla, bazen bilerek ve iştiyakla kaybeden onun yerine şehrin seküler ahlakını içselleştirmek için en az beş nesle ihtiyacı olan üniversite diplomalıları dâhil; şaşkın, etik ve estetik değerleri gelişmemiş kitleler anlamında kullanılmaktadır.”
Tabi bura da göç kavramının getirdiği şaşkınlık üzerinden konuyu bitirme derdin de değilim… Diğer yönüyle bu anlamda tarım ve sanayi kavramı, şehirleşme süreci ve bu süreçte etkili olan; şehirleşme mantığı ve devamında batı ve coğrafi yön kavramından uzakta batıcılığın şehirsel gelişim sürecinde geleneklerin durumu, yerleşim birimleri hususunda bir önceki yazının medeniyet anlamında okunması katkı sağlayacaktır.
Bu dönem; üzerinde konuşulmuş aslında bir tartışma konusu niteliğinde… Nesillerin kuşaksal anlamda olmayan bir ayrıma yönelik isimlendirilmesi göç konusunun ve göç olgusuna maruz kalma durumu yani köyün itici, şehirlerin iş imkânı noktasında, sanayinin varlığı ve bura da köyden, şehire olan hareketliliğin bir etkisi elbette söz konusu… Yani bura da gelenekten uzaklaşıp ya da uzaklaşmayıp yeni ortama uyum sağlama durumu ve yeni kültürel bir oluşum dönemi… Ve bu sürecin getirdiği şaşkınlık durumunun daha basit anlam da ne yapacağını bilememe durumu ve şehirleşme…
Konuyu tersinden irdelemeye tabi tutmak gerekecekse; şehirden köylere olan yolculuk ya da hareketlilik de, söz konusu elbette… Son dönem de salgın hastalıkların etkisiyle şehirlerden uzaklaşıp, kırsal kesimde iş imkânı oluşturup ya da daha ötesinde, şehirlerin itici sebepleri, hava kirliliği gibi durumlar da insanların göç etmesine neden olmuştur.
Şehirden kırsala olan yatay hareketlilik durumu, kırsalın kalkınması ve yerel yönetimlerin vatandaşların istek ve ihtiyaçlarına yönelik talebi karşılayamaması, beraberinde karşılamaya yönelik, kırsalın kalkınması yönünde farklı fikir ve düşüncelere katkı sağlaması da, kırsalın iş imkânları ve gelişmişlik yönünden ilerlemesinde etkiye sahiptir.
Yerel yönetimlerin bu anlamda kırsala olan yatırımı da beraberinde, belki gelecekte nüfus hareketliliğinin önüne geçecek ya da bu lumpenleşme durumu tarih te bütün insanlıkta olduğu gibi yaşanmaya da elbette devam edecektir diye düşünüyorum.
Kalın sağlıcakla…