10 Mart 2020 Pazar. Saat 12.30
11 Marttan beri ilk defa yürüyeceğim. Hava serin ve kapalı. Gökyüzü bulutların hareketine tahsis edilmiş.
Çaykara caddesinden yürüyerek Atatürk evinden Cumhuriyet caddesine çıkıyorum. Cadde sakin ve sessiz. İnsanlar yok gibi.
Görevli polis kardeşlerimiz. Fırsat bu ya boş caddede bir fotoğraf çektirmek gerekir. Ve çekiyorlar.
Yürürken Dadaş Sineması, Yakutiye Medresesi ve Lala Paşa cami önünden geçiyorum. 1824 yılında yapılan eski hükümet konağı ve karşısında 1902 yılında yapılmış Müstahkem Mevki Komutanlık binası.
Caferiye Cami ve Erzurum evleri .. İleride Cimcime Hatun Kümbeti ve Ulu Cami. Kale tüm haşmetiyle çağlar öncesinde çağlar sonrasına el sallıyor.
Tebrizkapı. Erzurumun tüm yükünü çekmiş, bir zamanlar ticaretin merkezi olan yer. Ne ticaret odasının binası nede Esefin kahvesinden eser yok.
Güneyde Narmanlı Cami, Kuzeyde Taşmağazalar ve Lalapaşa Hamamı. Tepede Hacı Cuma, Taşmescit Kumlu derede Aşağı Habip Efendi az ileride Yukarı Habip Efendi Camileri ve Veyis Efendi ilkokulu; 23 Temmuz Ortaokulu .. Tosya Mahallesi...
Yol kenarında Mahmut Paşa Türbesi, Huykesen ve Öksürük Baba mezarlıkları. Yolu kuzeye çevirdiğimde bugün olmayan Veyis Efendi Mahallesi, yok olmuş tepe Mezarlığı işte Mahallebaşı..
Nefes almadan yürüyorum. Nene Hatun Çeşmesi, az ileride Darulmuallim Mektebi binası yani kullanılmayan Palandöken Un Fabrikası. Az ileride Lal Baba Türbesi. Karşıda yıkılmış, yanmış Fransız mektebi ...
Erzurum'a yüz yıldır hizmet veren Gazi İlkokulu binası... Derken Gümrük Hamam, Gümrük Cami ve Gümrük hanı karşılıyor beni.
Şimdilerde olmayan Kayselirioğlu Mezarlığı ve yerine yapılmış Ticaret borsa binası... 1950 yılında hayvan hastanesi olarak yapılan şimdilerde Yakutiye Kaymakamlığı olarak kullanılan bina az ötesinde Şükrünün hanı. Bir dönemler şehre damga vuran Gaz Ambarları....
Tekrar güneye yöneliyorum. Kongre caddesi ve Tarihi Kongre binası neler olmuş.. Neler konuşulmuş. Cumhuriyete giden kararlar burada alınmış. Eski duvarı yıkılarak bahçesi küçültülmüş....
Bir zamanların en işlek ve en zengin çarşısı Nazik Çarşı... Karşısında Sanat okulu. Bir zamanlar TABUT diye adlandırılan Yeni Han ve etrafındaki olmayan hanlar...
1947 yılında yapılan Aziziye Un Fabrikası şimdilerde artık bacası tütmüyor. Demirciler çarşısı artık o da eski günlerini arar olmuş, 1927 yılında Atatürk'ün emriyle kurulmuş bir sanayi çarşısı....
Bir tek duvarı sağlam duran bozulmuş şimdilerde dükkanlara yer olmuş Hacı Ahmet Ağa Hanı.
İhmal Cami ve Zağarcı Ali Ağa Cami eski adıyla Unu Meydanı yani Gürcükapı... 1950'lerde açılmış İstasyon Caddesi ve şimdilerde yeni haliyle görev yapan Ziraat Bankası.
Çavuşoğlu garajı yani Eski Erzurum Otobüs Garı ve Mezbahanın olduğu yerden geçerek Verem Savaş Dispanseri ve tarihi Millet Bahçesinin olduğu alan. Şimdilerde binalarla dolu..
Bir buçuk saat yürümüşüm. Kaslarımda yanma var. Demek ki altmış gün yürümemenin sonucy olmuş.
Sonuç olarak boş caddeler, tek tük yaşlı insanlar, krizden etkilenerek kapanmış dükkanlar ve tarihi mahallelerin hayalet haline gelmiş şimdiki görüntüleri....
Bakalım yarınlar ne getirecek....