Zor şartlarda toplanan Erzurum kongresi tam bir sivil hareketti. Aldığı kararlarda özü itibarıyla sivil ve milli kararlardı. Bu kararlar sonucu Türkiye Cumhuriyeti'ne giden yol açılmış, Erzurum bir muhteşem başlangıca ev sahipliği yapmıştı.
102 yıl sonra torunları kongre kutlamaları yaptılar. Cuma saat 10'da Havuz başında törenler başladı. Erzurum Valisi Okay Memiş, 9. Kolordu Komutanı Erhan Uzun, Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen katıldılar. Milli Eğitim Müdürlüğünce sunumu hazırlanan programda şiirler okundu. Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen günün anlam ve önemini açıklayan güzel bir hitapta bulundu.
Milletvekili olarak Kâmil Aydın ve Naci Cinisli Beylerin katılması da törene ayrı bir renk kattı. Keşke diğer milletvekillerimiz hatta Erzurum kongresine delege gönderen illerin milletvekilleri de olsaydı daha iyi olurdu.
İlçe Belediye başkanlarının katılmayışı da eksiklerdendi.
Ancak katılımcıların azlığı törenlere gölge düşürdü. Erzurum Kalınma Vakfından Erdal Güzel, Abdurrahman Zeynal, Neslihan Hatunoğlu, Türk ocağı Başkanı Nizam Işık, Fatih Akçalı, Muharip Gaziler Derneği ve Güneydoğu Gazileri Adına Recep Bey dışında katılımcı sayısı oldukça azdı.
Erzurum Kongresi tam anlamıyla Sivil bir toplantıydı. O halde kongre toplantısında mazereti olmayan tüm "Sivil Toplum Kuruluşlarının" temsilcileri katılmalıydı. Bine yakın STK'sı olan şehirde üç dört STK dışında katılım olmadığı gibi günün anlamıyla alakalı açıklama yapan kimselerde yoktu. Bu şehir adına, üzüntü verici bir durumdu.
Üzüntümün bir diğer kaynağı şehirde ve ilçelerinde pek çok kamu kurumu olmasına karşılık hiçbirinin temsilcisinin törenlere katılmayışı ayrı bir acıydı. Halbuki oturulan koltuklar Cumhuriyetin kurumlarının koltuklarıydı. Bundan dolayı üzüntüm bir hayli fazla oldu.
Tören programını ifa eden Milli Eğitim Müdürlüğü olmasına karşılık birkaç şube müdüründen başka katılımcının olmaması yüreğimi dağladı. Yüzlerce okul olmasına karşılık, müdürlük yazılı bir metinle durumu okul müdürlerine bildirmesine karşılık müdür veya müdür yardımcılarının törene katılmaması ayrı bir durumdu.
Yeri geldikçe yerli ve milli olmayı dilinden düşürmeyenler nedense bu milli kongrenin 102 yıl dönümü törenlerinde yoktular...
Erzurum'da pek çok siyasi parti il ve ilçe örgütlerinin olmasına karşılık törenlere katılmaması dikkatlerden kaçmayan bir olaydı.
Tarih öğretmenlerinin olmayışı kesinlikle bir eksiklikti. Bu törenlere tarihçiler katılmayacak da kim katılacaktı?
Yıllar önce bu törenlerde özellikle Erzurum halkı yediden yetmişe iştirak ederken şimdilerde hiçbir milli törene halkın katılmaması ayrı ve sorgulanması gereken bir durumdu.
Törenlere katılması gereken kurumlar, okul yetkilileri, daire amirleri ve halkın katılmaması Erzurum için hiçte iyi bir örnek teşkil etmedi. Yetkili ve etkililer bu etkinliklere katılmayıp ne yapacak söyler misiniz?
Sonuç olarak 102 yıl önce yaşanan olayları anlamak, dinlemek, ders çıkarmak gerekir. Bir daha aynı hataya düşmemek için herkes üzerine düşen vazifeyi yerine getirilmelidir.
Törenlere her zaman olduğu gibi katılan Türk Silahlı Kuvvetlerine, Erzurum semalarını F-16 gösterileriyle şenlendiren Hava Kuvvetleri Komutanlığına teşekkürlerimi arz ederim.
Umarım kongrenin 103. Yılı daha görkemli kutlanır.